Даменіку Іванаўну Яраш ведаю даўно, і найперш па яе асноўнай у Пастаўскай ЦРБ пасадзе намесніка галоўнага ўрача. Нямала чула пра яе прафесіяналізм, адказнасць, патрабавальнасць.
І пры ўсім гэтым падчас нядаўняй сустрэчы размову вырашыла пачаць амаль з правакацыйнага пытання: а ці не выпадкова прыйшла ў медыцыну? Можа, за кампанію паступала ці хто сарыентаваў? І ў адказ пачула цікавы аповед пра любоў да сваёй справы, якой аддадзена ўжо больш за 45 гадоў.
Закончыўшы сярэднюю школу з сярэбраным медалём, яна падала дакументы ў Гродзенскі медінстытут, але не паступіла. Два гады адпрацавала рахункаводам у калгаснай бухгалтэрыі ў Іўеўскім раёне, дзе жылі бацькі, пры гэтым старанна рыхтавалася. На гэты раз студэнткай стала — быў 1964 год. А ў 1970-ым, пасля пятага курса, ужо маючы маленькую дачушку, паехала з мужам у Куйбышаўскі медінстытут: ён — давучвацца на ваеннай кафедры, яна — заканчваць шосты курс. Мужа затым накіравалі ў Полацкі раён, у Баравуху-1. Яна са свабодным дыпломам уладкавалася ў Махіроўскую ўрачэбную амбулаторыю акушэрам-гінеколагам і адпрацавала там да пераводу мужа ў Паставы ў 1982 годзе. У 1974-ым гэту ўстанову ўзначаліла сама.
— Амбулаторыя абслугоўвала ваенныя гарадкі, а гэта больш за 7 тысяч насельніцтва, у тым ліку звыш 120 дзяцей ва ўзросце да года, — успамінала Даменіка Іванаўна. — Згодна са штатным раскладам, у амбулаторыі значыліся тры адзінкі: тэрапеўт, педыятр, акушэр-гінеколаг. На справе ж бывала, што ўсе гэтыя спецыяльнасці даводзілася сумяшчаць аднаму. Абслугоўвалі не толькі Баравуху, але і суседнія з ёй, і нават дальнія вёскі. На выклікі ездзілі на коннай брычцы, у бездараж — на трактары. Асабліва напружана было падчас эпідэміі грыпу, калі за суткі паступала па 60-70 выклікаў. Але ўсё атрымлівалася, бо былі маладымі. Калектыў хоць і невялікі, затое згуртаваны. Самі нарыхтоўвалі дровы, лекавыя травы (на іх тады даводзіліся планы) і па донарстве з заданнем спраўляліся.
За 12 гадоў Д. І. Яраш пазнаёмілася амаль з усімі сем’ямі і пабывала практычна ў кожным доме наваколля. Дагэтуль памятае выпадак з прышчэпкай. Днём медсястра яе зрабіла дзіцяці, а позна ўвечары пазванілі і паведамілі, што малому дрэнна. Аператыўна адшукалі машыну і на “касмічнай” хуткасці прыбылі ў вёску ратаваць дзіцятка. І ўратавалі. Было, што і роды прымала. Узгадвала і пра сумнае. Адной жанчыне з хворым сэрцам урачы забаранілі раджаць. Колькі гутарак наконт гэтага з ёй было праведзена! Але ўсё безвынікова: з мноствам распісак яна стала на ўлік. Дзяўчынку нарадзіла, але самой праз чатыры месяцы не стала.
— І за ўвесь час я ніколі не пашкадавала, што выбрала медыцыну, — працягвала Даменіка Іванаўна. — Мне людзі давяралі патаемнае, дзяліліся са мной, раіліся. Я была для іх адкрытай, старалася дапамагчы. Нават тады, калі разумела, што пры дыягназе, які ёсць у пацыента, перспектывы ў яго няма ніякай, усяляла надзею да апошняга, падтрымлівала.
23 гады Д. І. Яраш займала пасаду намесніка галоўнага ўрача па медыцынскім абслугоўванні насельніцтва нашага раёна, адначасова курыравала арганізацыйна-метадычную работу. А цяпер адказвае за яе поўнасцю, загадваючы арганізацыйна-метадычным кабінетам. Кола абавязкаў шырокае — збор інфармацыі з усіх участковых бальніц, амбулаторый і ФАПаў, яе апрацоўка; арганізацыя выездаў на раён спецыялістаў (эндакрынолага, педыятра, акуліста, кардыёлага, неўролага); распрацоўка планавых заданняў, якія даводзяцца да ўсіх структурных падраздзяленняў; падрыхтоўка і правядзенне канферэнцый, пасяджэнняў медсавета, сакратаром якога з’яўляецца. А яшчэ Д. І. Яраш курыруе работу ФАПаў і аказвае іх работнікам неабходную метадычную дапамогу. “Адным словам, работа, якая праводзіцца пад кіраўніцтвам Даменікі Іванаўны, — гэта мазгавы цэнтр, своеасаблівы штаб, дзе распрацоўваецца тактыка, — адзначыў галоўны ўрач УАЗ “Пастаўская ЦРБ” У. М. Чакавы. — І, як і раней, яна здзіўляе сваёй энергіяй і працавітасцю, прафесійна і з высокай адказнасцю выконвае любое даручэнне ці заданне, застаецца патрабавальнай да сябе і падначаленых, справядлівай. І за ўсім гэтым — яе аўтарытэт і шматлікія ўзнагароды, у тым ліку медаль “За працоўную адзнаку”, нагрудны знак “Выдатнік аховы здароўя Рэспублікі Беларусь”.
— Усё тое, чым я займаюся, мне падабаецца, — гаварыла Даменіка Іванаўна. — Я люблю свой калектыў. Люблю за тое, што мы разумеем сэнс слова “трэба” і імкнёмся працаваць на імідж установы. Адно аднаго падтрымліваем у бядзе, у радасці. Пра гэта сёння гавару з вышыні свайго ўзросту, на які, дарэчы, не скарджуся. Лічу, што чарговы юбілей — проста зверка пашпартных даных, а сутнасць у тым, наколькі сябе адчуваеш. Уранку з нармальным настроем іду на працу, бо яшчэ не ўвесь вопыт перададзены калегам. І сярод людзей сябе адчуваю камфортна.
Галіна ПІШЧ.
